A
A
A
Normal contrast
POLSKI
Please enter 3 chars at last
Publications

„Szoki demograficzne” jako determinant ewolucji sytuacji geopolitycznej – próba ujęcia teoretycznego

Author: Szul Roman
Publication type: journal articles
Full citation: Szul Roman (2017) „Szoki demograficzne” jako determinant ewolucji sytuacji geopolitycznej – próba ujęcia teoretycznego, Przegląd Geopolityczny, 19/2017, ss. 22-35.
Download the publication:

Artykuł stanowi próbę analizy ewolucji sytuacji geopolitycznej na świecie od czasów najdawniejszych do współczesności przez pryzmat „szoków demograficznych”. Pod pojęciem „szoków demograficznych” rozumie się niedopasowanie liczby lub dynamiki ludności na danym terytorium do jakichś innych zjawisk (cech tego terytorium). Tymi zjawiskami są możliwości wyżywienia ludności, potrzeby gospodarki, status geopolityczny (siła polityczno-militarna tego terytorium jako organizacji państwowej). Za szok demograficzny uznaje się tu też istotne z politycznego punktu widzenia zmiany struktury ludności na danym terytorium, zwłaszcza struktury narodowościowej. W szczególności analizuje się: 1) wpływ niedoboru możliwości wyżywienia ludności na migracje ludności i podboje, od starożytności poprzez imperia ostatnich stuleci a skończywszy na najnowszych emigracjach do Europy i Ameryki, 2) wpływ niedoboru siły roboczej na import siły roboczej począwszy na handlu niewolnikami a skończywszy na sprowadzaniu „gastarbeiterów” w Europie po II wojnie światowej, 3) wpływ niedoboru ludności w stosunku do statusu geopolitycznego na przykładzie upadku wielkich imperiów starożytności (Kartagina, Rzym) i współczesności (portugalskiego, hiszpańskiego, francuskiego, brytyjskiego), 4) wpływ nadwyżki ludności w stosunku do statusu geopolitycznego na przykładzie powstawania i ekspansji wielkich imperiów, 5) wpływ zmiany etnicznej struktury ludności obszarów na ich sytuację polityczną, zwłaszcza na przykładzie wpływu wzrostu udziału ludności muzułmańskiej na sytuację polityczną na Bałkanach.