Teoria i praktyka ewaluacji w świetle doświadczeń europejskich

Abstrakt
Celem artykułu jest przedstawienie ram teoretycznych (definicja, funkcje, typologie) i praktyki ewaluacji w Unii Europejskiej. Analiza praktyki europejskiej przebiega na trzech poziomach: ewaluacji wykorzystywanej przez administracje krajowe do krajowych programów, ewaluacji na poziomie instytucji europejskich (głównie Komisji Europejskiej) i wreszcie ewaluacji programów europejskich na poziomie krajowym. Akcent został postawiony na politykę regionalną Unii Europejskiej. Autor konkluduje, że mimo swoistego boomu ewaluacyjnego, który nastąpił w UE głównie za sprawą wymogów polityki regionalnej, rzeczywisty wpływ ewaluacji na zarządzanie jest wciąż niedostatecznie oszacowany. Istnieje znacząca luka między praktycznym wykorzystaniem ewaluacji (liczbą i skalą prowadzonych ewaluacji) a europejską teorią oraz badaniami empirycznymi, które określałyby efektywność ewaluacji i jej wpływ na zarządzanie rozbudowanymi programami Unii Europejskiej.

Abstract
This article investigates the theoretical background (definition, function, types) as well as practice of evaluation activities in the European Union. The analysis has been led on three levels. The first one is the evaluation use by national administration for the purposes of national public programmes. Second level is the use of evaluation within the EU Institutions (namely European Commission). The last one, is the evaluation of European interventions at the country level. Accent has been put on this last level (the most developed one) that is the practice of structural funds. Author also concludes that despite the evaluation boom in Europe (that has taken place due to the requirements of EU regional policy), the real evaluation utilization and impact on the EU management are poorly recognized. There is a significant gap between number and scale of performed evaluations and the scientific attempts to recognize the real effects and the real utility of evaluation in improving the management of EU programmes and policies.