Ewaluacja wpływu małych projektów finansowanych przez UE na transgraniczne relacje między mieszkańcami na pograniczu polsko-niemieckim

Projekt poświęcony jest analizie tezy mówiącej, że kontakty w ramach projektów transgranicznych poprawiają relacje sąsiedzkie oraz wzajemne zrozumienie między mieszkańcami regionów granicznych. Badanie dotyczy obszaru pogranicza polsko-niemieckiego, który w przeszłości często doświadczał konfliktów. W celu budowania dobrosąsiedzkich relacji w 1995 r. polskie i niemieckie władze zdecydowały stworzyć tak zwany fundusz małych projektów przeznaczony na finansowanie relatywnie tanich inicjatyw społecznych i kulturalnych. Pomysł stał się szybko bardzo popularny i obecnie w ramach programów transgranicznych UE małe projekty finansowane są prawie we wszystkich europejskich regionach transgranicznych.

Małe projekty z założenia mają tworzyć okazje spotkań między mieszkańcami z obu stron granicy, co ma przekładać się na niwelowanie negatywnych stereotypów oraz budowanie zaufania. Jednakże, obecnie nie ma empirycznych dowodów na to, że kontakty w ramach projektów transgranicznych prowadzą do poprawy percepcji sąsiadów z drugiej strony granicy. Proponowane badanie ma na celu zapełnienie tej niszy badawczej, poprzez analizę efektywności małych projektów, jako narzędzia budowania relacji dobrosąsiedzkich oraz wzajemnego zrozumienia między mieszkańcami polsko-niemieckiego pogranicza. W ramach badania w celu oceny efektywności małych projektów zostaną zastosowane dwie metody badawcze: (1) obserwacja kilkunastu małych projektów, wraz z opracowaniem notatek terenowych, (2) indywidualne wywiady pogłębione częściowo ustrukturyzowane z polskimi i niemieckimi uczestnikami projektów, które zostaną przeprowadzone przed udziałem w małym projekcie oraz po udziale. Na tej podstawie możliwa będzie analiza tego czy i w jaki sposób transgraniczne kontakty w ramach małych projektów wpływają na postrzeganie przez uczestników takich projektów osób z drugiej strony granicy.

Realizacja projektu pozwoli nie tylko na rozwinięcie teoretycznych aspektów wpływu współpracy transgranicznej na relacje między mieszkańcami obszarów granicznych, ale także na ewaluację rzeczywistego wpływu małych projektów na transgraniczne relacje sąsiedzkie oraz wypracowanie rekomendacji działań pozwalających zmaksymalizować ten wpływ.

W ramach projektu EUROREG współpracuje z Brunel University (Wielka Brytania), który reprezentuje dr Katja Sarmiento-Mirwaldt.