Ku behawioralnym analizom interwencji publicznych. Weryfikacja interdyscyplinarnej metodyki badań
Celem interwencji publicznych jest wywołanie pozytywnej zmiany w danej grupie odbiorców lub w układzie przestrzennym, zwykle w odpowiedzi na pojawiające się wyzwania społeczno-gospodarcze. Skuteczność interwencji zależy więc od zrozumienia mechanizmów zachowań ludzi i tego jak podejmują decyzje.
Odkrycia psychologii kognitywnej podważają założenie o pełnej racjonalności jednostek, na którym opiera się tradycyjne podejście do analizy interwencji publicznych. Dowodzą, że ludzkie decyzje są wypadkową upraszczających reguł wnioskowania i skrzywień poznawczych. Ustalenia te mają fundamentalne znaczenie dla polityk publicznych, bo pomagają wyjaśniać i przewidywać rzeczywiste reakcje ludzi na regulacje i programy publiczne. Te odkrycia zmuszają do wypracowania nowej metodyki analiz interwencji publicznych.
Nowe podejście (stosowane badania behawioralne) rozwija się na styku kilku dziedzin. Politologia i zarządzanie stosują pojęcie ograniczonej racjonalności. Na styku ekonomii i psychologii powstają prace o wpływie ograniczeń poznawczych na podejmowanie decyzji w warunkach ryzyka lub niepewności. W naukach prawnych zaczęto badać rzeczywiste reakcje ludzi na regulacje. W polu ewaluacji rozwija się myślenie o programach publicznych jako interwencjach uruchamiających mechanizmy zmiany. Od kilku lat wyniki badań są przenoszone na praktykę działań publicznych.
Nowatorskość projektu polega na zastosowaniu analiz behawioralnych do zrozumienia mechanizmów oddziaływania interwencji publicznych. Projekt wniesie wkład w rozwój dziedziny analiz polityk publicznych poprzez: rozwinięcie interdyscyplinarnej metodologii behawioralnej analizy efektów interwencji publicznych, poszerzenie zakresu dotychczasowych badań o regulacje prawne i programy publiczne, zweryfikowanie podejścia behawioralnego w kontekście polskiej kultury administracyjnej, włączenie krajowych badań w rozwijający się na świecie dyskurs naukowy.
Projekt stworzy także mocną podstawę naukową dla projektowania interwencji. Może to znacząco podnieść jakość krajowego prawodawstwa oraz skuteczność programów publicznych. Jak pokazują dotychczasowe studia, analiza polityk publicznych jest wciąż jednym z deficytów polskiej administracji rządowej.
